Bạn chưa có tài khoản? Ðăng ký ngay
Nha đảm tử còn gọi là cây sầu đâu cứt chuột, đây là vị thuốc nam được sử dụng từ rất lâu trong y học cổ truyền để điều
Còn gọi là cây sầu đâu cứt chuột, hạt khổ sâm, khổ luyện tử, nha đảm tử, chù mển, san đực (Sầm Sơn), cứt cò (Vĩnh Linh), bạt bỉnh (Nghệ An).
Cây có tên là xầu đâu cút chuột vì hành dáng của quả nha đảm tử rất giống cứt chuột. (Xem hình ảnh để thấy rõ hơn )
Brucea ịavanica (L.) Merr. (Brucea sumatrana Roxb.).
Thuộc họ Thanh thất Simaroubaceae.
Cây sầu đâu, nha đảm tử
Cây sầu đâu rừng có chiều cao thấp, chỉ khoảng 1,60 đến 2,5m, chánh nhầm lẫn với cây xoan rừng. ( Hình ảnh ).
Vị thuốc nha đảm tử
Nha đảm tử mọc hoang ở nhiều nơi khắp các tỉnh miền núi nước ta, từ bắc trí năm, đặc biệt là các tỉnh miền trung, Tây nguyên có rất nhiều cây thuốc này.
Hàng năm, từ tháng 9 đến tháng 11 hàng năm là mùa thu hái quả nha đảm tử. Quả thu hái về chỉ việc phơi hoặc sấy khô, bảo quản dùng dần làm thuốc mà không phải chế biến cầu kỳ. Quả nha đảm tử khô bảo quản được cả trục năm mà không sợ bị mối mọt,
Trong quả nha đảm tử có rất nhiều hoạt chất quý như: Quả chiếm 23% tinh dầu, glucozit (kosamin), chất tanin, amydalin, quassin và một chất saponin.
Đã có nhiều công trình nghiên cứu cả trong và ngoài nước về vị thuốc này. Trong nước, có công trình nghiên cứu của GS Đỗ Tất Lợi, các nhà nghiên cứu đã tìm thấy: Chất có tác dụng chống Ung thư và tác dụng điều trị bệnh lỵ trong quả nha đảm tử.
Tính vị theo đông y: vị đắng, tính hàn, vào kinh đại tràng.
Nha đảm từ là vị thuốc đã được các danh y thời xưa ghi nhận và đánh giá cao. Trong bộ “Nam dược thần hiệu” của Tuệ Tỉnh (thế kỷ 17) cây có tên gọi là “Xoan rừng”, tại Trung Quốc vị thuốc lần đầu tiên thấy được ghi với tên nha đảm tử trong “Bản thảo thập di ” của Triệu Học Mẫn (năm 1765). Sau đây chúng tôi liệt kê một số tác dụng chính của vị thuốc này:
Vị thuốc này có độc nên Trẻ em, phụ nữ mang thai, phụ nữ cho con bú và người tỳ vị hư yếu tuyệt đối không được dùng.
Để điều trị sốt rét: ngày uổng 3 lần sau bữa ăn. Mỗi lần uống 1g quả. Uống liển 4-5 ngày.